Çevre Hukuku Derneği ve Uluslararası Şeffaflık Derneği, 8 aylık çalışmanın sonucunda hazırladıkları cevredavalariharitasi.org sitesiyle çevre mücadelelerine katkı sağlarken ve yeni bir araç sunuyor

20.05.2015 ONUR EREM @onurerem

Uluslararası Şeffaflık Derneği ve Çevre Hukuku Derneği, 600 farklı yüksek mahkeme kararını inceleyerek 8 ayda hazırladıkları cevredavalariharitasi.org’u, dün Taksim’de düzenledikleri bir toplantıyla tanıttı. Siteye giren kullanıcılar, her bir öğenin üzerine tıklayarak detaylı bilgiye ulaşabiliyor. Haritada kırmızı öğeler, mavi öğeler kurumları, yeşil öğeler kavramları, turuncu öğeler yasa ve yönetmelikleri, kırmızı öğeler ise ihlal alanlarını gösteriyor.

Sitenin hazırlanış sürecini anlatan Şeffaflık Derneği Başkanı Oya Özarslan, Türkiye’deki şeffaflık eksikliğinin projeyi yürütürken neredeyse projenin hayata geçmesine engel olacak boyutta olduğunu fark ettiklerini söyledi: “Kamuya açık kaynaklar çok kısıtlı. ‘Türk Milleti Adına’ diye başlayarak verilen yüksek mahkeme kararlara Türk milleti erişemiyor”.

Bazı avukatlar ve veri tabanları aracılığıyla ulaştıkları 600 karardan içerik olarak tatmin edici buldukları ve genellikle çevre mücadeleleri lehine sonuçlanan 20 kararı inceleyerek bu kararlardaki mevzuat, kurum ve kavram ilişkilerini herkesin anlayabileceği bir şekilde görselleştirdiklerini anlatan Özarslan “Bu çalışmayla çevre mücadelelerine bir araç sunuyoruz, referans alabilecekleri bir yayın yapıyoruz” dedi.

Disiplinlerararası bilginin önemi

Çevre Hukukçuları Derneği’nden Mukadder Usanmaz da “İlk başta tüm ihlalleri haritalandırmak istedik ama bunun maliyeti çok yüksek olacaktı. Bu yüzden 20 karar ile başladık fakat bu yaşayan bir proje olacak, yeni gelişmeler oldukça eklenerek büyüyecek” diyerek başladığı konuşmasında, inceledikleri kararlarda davayı açan avukatların disiplinlerarası bilgiye sahip olmasının lehte kararlar için büyük önem taşıdığına dikkat çekti.

Dernek olarak yaptıkları çalışmalarda, HES gibi projelerin finansmanını sağlayacak kuruluşların kendileri için hazırladıkları özel Çevre Etkisi Değerlendirmesi (ÇED) raporlarını etkilemek için uğraştıklarını söyleyen Usanmaz, “Sadece hukuk veya sadece aktivizm değil, ikisinin bir arada hareket ettiği mücadelede zafer kazanıldığını gördük” dedi. Çevre lehine çıkan her karardan sonra hükümetin bu karara yol açan mevzuatı değiştirme yoluna gittiğini vurgulayan Usanmaz bir uluslararası toplantıdaki anısını dinleyicilerle paylaştı: “Katıldığım bir konferansta Türkiye’den gelen bakanlık temsilcilerinin yatırımcıları ikna etmeye çalışırken yatırımcılar ‘Halk bu projeye karşı, nasıl hayata geçecek’ diye sordu. Bakanlık temsilcileri ise ‘Onlar bizim yaramaz çocuklarımız, gerekli mevzuatları değiştirerek bir engel çıkarmamalarını sağlayacağız’ dedi. Burada da gördüğümüz gibi mevzuat değişiklikleri hükümetin kullandığı önemli bir araç.”