2012 yılında HES kazalarında ölenlerin sayısı artmaya devam ederken medya bu konuyu en fazla 1-2 gün gündeminde tutuyor.

Adana’nın Kozan İlçesi’ne bağlı Ergenuşağı Köyü mevkiindeki Göksu Irmağı üzerinde inşaatı süren Gökdere Köprü Barajı’nın kapağının patlamasının ardından 12 işçi sele kapılırken işçilerden yalnızca ikisi kurtarılabildi. Kaybolan işçilerden 1 çocuk babası, 29 yaşındaki Cumali Değirmenci ve Eyüp Altıntaş’ın cesedine ulaşıldı.

BİR AN ÖNCE PARA KAZANMA HIRSI
EnerjiSA’nın sahibi, Cengiz ve Özaltın inşaat firmalarının yüklenicisi olduğu barajı incelemeye giden İnşaat, Makine ve Elektrik Mühendisleri Odaları’nın Adana temsilcileri facianın nedeni olarak kâr hırsını gösterdi. İnşaat Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Abdullah Bakır’a göre barajı hızlıca doldurmak için debinin çok yüksek olduğu dönemde su tutmak baraj kapağının üzerindeki basıncı arttırdı. Debinin yüksek olduğu dönemde su tutulmasının nedeni ise barajı bir an önce doldurup elektrik üretimine başlayarak para kazanmaktı.

YÜKSEK BASINCA DA DAYANMALIYDI
Faciayla ilgili ayrıntılı raporun yayınlanmasıyla beraber kaza hakkında daha ayrıntılı bilgi sahibi olacağımızı söyleyen Bakır “ancak ilk belirlemelere göre kapağı patlatan şey hızlı su tutma uygulaması. Baraj birkaç ay sonra su tutsaydı bu facia olmayabilirdi. Yine de tek sorumlu olarak hızlı su tutmayı gösteremeyiz, çünkü bir barajın kapağı baraj tamamen dolduğunda, yüksek debi nedeniyle basınç oluştuğunda bu basınca dayanmalıdır. İnşaatın projesi incelendiğinde belki de yanlış malzeme seçimi yapıldığını göreceğiz” diye konuştu.

KAPAK ÇATLAKTI İDDİASI
Bazı basın organları ise işçi ve işçi yakınlarına dayandırdıkları haberlerde kapağın kazadan 2 gün önce çatladığını yazdı. İddiaya göre çatlayan kapak su sızdırmaya başladı. İnşaat firması işçilere kum torbası taşıtarak kapaktaki sızıntıyı durdurmaya çalıştı, ancak bu basınca dayanamayan kapak 2 günün ardından patladı.

KÖYLÜYE HABER VERMEDEN HIZLI TAHLİYE
Facianın ardından bir açıklama yapan Adana Kozan İlçesi Kaymakamı İzzettin Sevgili, Gökdere Köprü Barajı’nın gövdesinde çatlaklar oluştuğunu, bu nedenle baraj yetkililerinin kapakları açmak zorunda kaldığını, bol miktarda suyun bırakıldığını söyledi.
Sevgili, “Tehlike daha fazla büyümesin diye acil şekilde kapaklar açılmış. İşleyiş çok acil olduğu için çevredeki köylülere bilgi verilememiş. Bu baraj havzası içinde vatandaşların olabileceğine düşünüyoruz. Şu ana kadar bize ulaşan bir can kaybı bilgisi yok” dedi. Çevrede toplanan köylüler, kapakların açılacağı konusunda kimsenin kendilerine bilgi vermediğini söylerken, “Baraj kapakları patlayınca, bölgede çalışan işçiler sel sularına kapıldı. Su o kadar hızlı akıyor ki, baraj havzasında bulunan iş makinalarını da sürükledi” dedi.

CENGİZ  VE ÖZALTIN İNŞAAT AKP’YLE PARLAMIŞ
1980’de Rize’de sıradan bir inşaat firması olarak ortaya çıkan Cengiz İnşaat AKP döneminde önemli ihaleler kazanarak büyüdü. Doğaya geri dönüşü imkansız zararlar veren, her yıl çöken ve yeniden yapılan Karadeniz Otoyolu inşaatının büyük bir kısmının yanı sıra İstanbul-İzmir Otoyolu, İstanbul ve Ankara metrosu, Erbil Havalimanı ve bazı liman inşaatlarını yürüten Cengiz İnşaat’ın internet sitesindeki bilgiye göre bugün, yani kuruluşundan yalnızca 30 yıl sonra firmanın elindeki işlerin toplam değeri 7 milyar dolara ulaşmış. Diğer yandan, Özaltın İnşaat’ın sahibi Nuri Özaltın  Türkiye’de her yıl düzenlenen “Forbes 100” listesinde Türkiye’nin en zengin 100 kişisi arasına son yıllarda aldığı kıyak ihalelerle girdi.

KAZA GELİYORUM DEMİŞTİ
Sayısız sivil toplum kuruluşu tarafından yıllardır eleştirilen Hidro Elektrik Santral (HES) inşaatlarının denetimsizliği bu kazanın haberini önceden vermişti. Elektrik Mühendisleri Odası’nın (EMO) 2011 yılında yayınladığı raporda Türkiye’de aynı anda 2000’den fazla HES inşaatı yapıldığı, bu inşaatlarda kullanılan malzeme kalitesinin dünya standartlarının altında olduğu vurgulanmıştı.
İnşaat şirketlerinin maliyeti düşürmek için taşeronlaşmaya gittiği, taşeronların da işçi sağlığı, güvenlik, çevre, sigortalı çalışma gibi konuları gözardı ettiğinin altını çizen raporda inşaat denetiminin yetersizliğine de dikkat çekilmişti.

Adana muhalefeti: ‘HES yaşamı yok ediyor, işçileri katlediyor’
Adana’da emek ve kitle örgütleri bir basın açılaması yaparak baraj inşaatında yaşanan sel nedeniyle işçilerin hayatını kaybetmesini protesto etti. Adana Halkların Demokratik Kongresi, Türk-İş, DİSK, KESK, Adana Tabip Odası, BDP, EMEP, ESP, ÖDP’nin aralarında bulunduğu kurumlar dün (25 Şubat) İnönü Parkı’nda bir basın açıklaması yaptı. Açıklamada, işçilerin hayatını kaybetmesine yol açan olay “katliam gibi bir iş kazası” olarak nitelendirildi. Açıklamada, HES projelerinin doğanın tahribatının yanı sıra işçilerin hayatlarına mal olan çalışma koşulları yarattığı belirtilerek, işçi sağlığı ve güvenliği sorununun bütüncül politikalarla ele alınması gerektiği vurgulandı.