ONUR EREM | onurerem@birgun.net
İstanbul Valiliği’nin tutumu nedeniyle bugün 1 Mayıs’ı Taksim Meydanı’nda kutlamak isteyen kitlelere polisin saldırma ihtimali yüksek. Son dönemde toplumsal örgütlere ve öğrencilere karşı artan polis şiddetine bakınca, herhangi bir saldırı durumunda uzun süreli çatışmalar çıkabilir. Böyle bir çatışmaya hazır mısınız? Polis barikatlarını geçmek, biber gazından korunmak, panzerleri atlatmak için ne yapmak gerektiğini biliyor musunuz? 1 Mayıs sabahı evden çıkmadan önce sizin için hazırladığımız bu rehberi okumanız, Taksim Meydanı’na ulaşma hayalinizi gerçeğe dönüştürmenize yardımcı olacak:

İtalya’da bir eylemde plexiglass kullanarak polisleri köşeye sıkıştıran eylemciler

>> Sağlık sorumlusu: Eylemlerde farklı türlerde fiziksel saldırılara maruz kalmak çeşitli yaralanmalara, astım krizine ve benzeri sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu sorunlarla mücadele etmek için taşımak gereken ekipmanlar ise eylemcileri yavaşlatır – ayrıca herkesin bu ekipmana verecek parası olmayabilir. Bu yüzden grubunuz içide bir kişiyi sağlık sorumlusu olarak seçin. Sağlık sorumlusunun çantasında limon, su, süt, elma/üzüm sirkesi, inşaat eldiveni, yara bandı gibi malzemeleri taşıması, ihtiyaç anında büyük fayda sağlayacaktır. Polisle çatışma alanının biraz gerisinde beklemesi ve çatışmaya katılmaması, bütün ekipmanlarınızla birlikte gözaltına alınmaması için önemli!
>> Biber gazı spreyi/kapsülü: Biber gazı Türkiye’de polisin yükselen trendi. Her geçen yıl daha fazla kullanılan biber gazı, maruz kalanların can havliyle kaçışmasına neden oluyor. Göz, burun, deri, boğaz ve ciğerlerde yanma, baygınlık geçirme, astım krizi gibi etkileri var. Biber gazıyla mücadele etmek için öncelikle uzun kollu kıyafetler veya plastik yağmurluk giyerek derinizi korumanız lazım – açıkta kalan bölgelerinize su bazlı (kesinlikle yağ bazlı olmaması lazım) güneş kremi sürmek, o bölgeleri korumak açısından önemli.
Gaza maruz kaldığınızda gözünüzü temizlemek için gözyaşı damlası, su ve süt kullanın. Limon suyuna, elma veya üzüm sirkesine batırılmış bir kumaş parçasını (veya eczanelerde ucuz fiyata satılan steril maskeyi) burnunuzu kapayacak şekilde boynunuza geçirmek, etkilenmeyi en aza indirir. Sirkeyi vücudunuzun açıkta kalan diğer bölgelerine de sürebilirsiniz. Ucuz bir havuz gözlüğü alıp sıkı bir şekilde gözünüze takmanız da gözlerinizin etkilenmesini büyük oranda önler. Lens kullananlar için havuz gözlüğü özellikle önemli.
Eylemin rüzgarlı bir alanda gerçekleştirilmesi biber gazının etkisini azaltırken, eylem öncesinde rüzgarı arkanıza almanız, karşınızdan sıkılan gazın polislere geri gitmesini sağlar. Beşiktaş ve Dolmabahçe üzerinden Taksim’e yürüyecek kitle Boğaz’daki rüzgarı arkasına alırsa büyük bir avantaj elde eder.
Eğer gaz, sprey değil de kapsül halinde atılırsa, elinizi kalın bir kumaş/eldiven ile koruyarak kapsülü tutup polislere geri atın. Kumaş ve eldivende plastik bazlı malzeme olmaması çok önemli: Plastik sıcaktan eriyerek elinize yapışabilir.
Son olarak bu sabah eylemden önce duş almamanızı tavsiye ediyoruz. Eylem öncesinde mümkün olan en uzun süre boyunca yıkanmayarak derinizdeki gözeneklerin kapanmasını sağlayabilirsiniz. Böylece biber gazının vücudunuza etkisi en alt düzeye inecektir.
>> Çelik cop – elektrikli cop: Polislerin farklı kullanımlar için farklı türde copları olabiliyor. Hepimizin bildiği klasik copun dışında, bir anda 15 cm.’lik bir çubuktan büyük bir copa dönüşebilen katlanabilir çelik coplar ve ucundaki elektrik akımıyla saldırılan kişiyi çarpan, yakan coplar polislerin yeni silahları. Coplardan korunmak için çeşitli yöntemler mevcut. Bunlardan birincisi koruyucu kıyafetler giymek. Pet şişeler, kamp matları ve benzeri materyalleri vücudunuza sararak, gemilerde bulunan can yeleklerinden giyerek copun etkisini azaltabilirsiniz. Kask takmak, kafanızı polisin attığı gaz kapsüllerinden ve cop darbelerinden korumak için önemli.
Coplardan korunmanın bir diğer yolu ise kalkan kullanmak. Sokakta bulabileceğiniz plastik, metal, çöp kutusu gibi malzemelerden polislerin kalkanlarıyla yarışacak güçte kalkanlar yapabilirsiniz. Eğer kalabalık bir grupsanız 5-10 kişinin tutacağı büyük plexiglass levhalar kullanarak copları engellemeniz, polisleri durdurmanız, hatta polisleri belli noktalara sıkıştırarak etkisiz hale getirmeniz mümkün. Kırılmaz ve şeffaf bir plastikten yapılan bu malzeme, dünyanın dört bir yanında polisin eylemcileri dağıtmalarını engellemek için sıklıkla kullanıyor. Plexiglassı rahatça tutabilmeniz için, size bakan tarafında kulplar yapmanız şart. Plexiglass yerine büyük traktör lastiklerini de kalkan amacıyla kullanabilirsiniz.
>> Panzer: Polisin onyıllardır kitleleri dağıtmak için kullandığı, tazyikli su sıkan panzerlere karşı koymak için de, yukarıda bahsettiğimiz plexiglass levhalar ve kalkanlar kullanılabilir. Eğer bu materyallere sahip değilseniz bir grupla panzeri ara sokaklara çekmeye çalışabilirsiniz. Panzer peşinizden dar sokaklara girdiği anda manevra yapamaz hale gelir. Bu riski göze almayıp girmediği durumlarda da panzeri atlatmış olursunuz.
>> Eylem fotoğrafçısı/kameramanı: Eylemcilerden birkaçının fotoğraf veya video çekmesi, emniyet güçlerinin eylemcilere karşı yasadışı uygulamalarını belgelemek açısından önemli. Özellikle Türkiye’de ana akım medya eylemleri polislerin arkasından veya uzaktan izlediği için, büyük eylemlerde grupların içinden çekilecek görüntülerle yakın mesafeden, doğrudan yüze biber gazı sıkılması gibi çok sayıda yasadışı uygulama tespit edilebilir. Bu görevi üstlenecek kişilerin kameralarının yüz tanıma, kırmızı göz azaltma gibi o sırada çok önemli olan birkaç saniyeyi kaybettirebilecek uygulamalarını kapatmalarını tavsiye ederiz. Kameraların otomatik odaklanma ve otomatik iso modunda olması da hareket halindeki eylemlerde işi kolaylaştırır. Çektiğiniz fotoğraflara hemen sonrasında bakmaktansa eylem sonrasında bakmanız o sırada önemli görüntüleri kaçırmanızı engeller. Eğer uzun süreli bir eylemde bulunacaksanız görüntü kalitesi ve megapiksel ayarını en üstte tutmamak, hafıza kartınızın dolmamasını sağlar.