MECLİS İNSAN HAKLARI KOMİSYONU BAŞKANI AYHAN SEFER ÜSTÜN:

İnsan haklarını çiğnemeye devam etmek zorundayız

Asker Hakları Platformu’nun 2 yıllık hak ihlali raporunu açıkladığı toplantıda konuşan AKP’li Üstün, bir insan hakkı olan vicdani reddi tanınmasını kendisinin de istediğini, ama “Türkiye’nin içinde bulunduğu şartlar ve zorunluluklar” nedeniyle AKP’nin bu konuda bir çalışma yapmadığını söyledi

ONUR EREM 17.06.2014

Asker Hakları Platformu, zorunlu askerlik sırasında yaşanan hak ihlalleriyle ilgili 2 yıllık raporunu yayınladı. Platformun ikinci raporu dün İstanbul’da gerçekleştirilen bir basın toplantısıyla tanıtıldı. Toplantıya Asker Hakları’ndan Tolga İslam ve Kerem Çiftçioğlu’nun yanı sıra AKP Milletvekili ve TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Ayhan Sefer Üstün katıldı.

DENETİM YETERSİZ

Asker Hakları temsilcileri, raporlarında bağımsız denetim mekanizmaları kurulması gerektiğini vurguladı: “TSK’nin denetim mekanizmaları çalışmıyor. Aydın Söke’deki bir birlikten bize 4 şikayet gelmişti. TSK’ye bilgi verdik, denetleme heyeti yollamış ama askerin bize yazdıklarından gördük ki erlerle görüşmemişler. Birkaç ay sonra o birlikte bir asker intihar etti”.

Asker Hakları’ndan Kerem Çiftçioğlu, şikayetlerdeki en büyük artışın sağlık hakkına erişimin engellenmesi konusunda yaşandığını açıkladı. Bu konuda hem askere alımda yeterince sağlık taraması yapılmaması, hem askerlik döneminde yaşanan sağlık sorunlarının tedavi edilmemesi, hem de askerliğin yarattığı sağlık sorunlarının askerlik sonrasında da insanların hayatını etkilemeye devam etmesi yer alıyor.

‘DEVLET YAPSA GÜVENİLMEZDİ’

AKP Milletvekili ve TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Ayhan Sefer Üstün ise “Eskiden askeri vesayet vardı, kötü muameleyi denetleyemiyorduk” dedi. Üstün, bu durumun Uğur Kantar’ın ölümüyle değiştiğini söyledi. Raporun kendisi için çok değerli olduğunu söyleyen Üstün “Bu araştırmayı devlet yapsa güvenemezdik, STK olunca güvenebiliyoruz. Ayrıca Asker Hakları ideolojik kaygıları olmayan bir STK, bu da güvenilirliğini artırıyor” dedi ve işin içine ideoloji girince STK’lerin güvenilmezleştiğini söyledi.

VİCDANİ RET GÜNDEMDE DEĞİL

Üstün zorunlu askerlik konusuna değinerek “Türkiye’nin içinde bulunduğu koşullar zorunlu askerliği zorunlu kılıyor. Belki ilerde kaldırırız. Herkesin askerlik yapamayacağını kabul ediyoruz, askere alacak kişilerin sayısını azaltabiliriz şimdilik” dedi. Bu konudaki sorularımız üzerine ise Üstün “Ben vicdani ret hakkının tanınması gerektiğini düşünüyorum. Ama partim bu konuda bir çalışma yapmıyor. Bu konuda bir yasa çıkarma planımız yok” dedi.

Soru-cevap bölümünde Üstün, Meydan Gazetesi’nin “Askerlikte hak ihlallerine ve şüpheli ölümlere dair Meclis Araştırma Komisyonu kurmak için yapılan 18 önerinin tamamı AKP tarafından reddedildi. Neden?” sorusunu Meclis Araştırma Komisyonları’nın verimsiz olduğunu söyleyerek yanıtladı.

Yeni rapordan veriler: Şikayetler artıyor

2012 ve 2013 yıllarını kapsayan yeni raporda, askerhaklari.com’a şikayet başvurusu yapanların sayısındaki yüzde 50’lik artış dikkat çekti. Önceki 2 yıllık raporda 432 hak ihlali şikayeti yapılırken bu raporda sayı 653’e ulaştı. En çok şikayetin yapıldığı il Ankara olurken her 12 askerden birinin intiharı düşündüğü bulgusuna ulaşıldı. Askerlik sırasında yaşanan intihar vakaları, sivillerin ortalamasının iki buçuk katı. Raporda TBMM’nin gerekli ve yeterli denetim yapmaması eleştirilirken tek olumlu değişiklik Askeri Disiplin Koğuşları’nın kaldırılması olarak tespit edildi. Askerlerin en büyük şikayetleri arasında orantısız cezalar, sağlık hakkına erişimin engellenmesi, aşırı fiziksel aktiviteye zorlanma, hakaret, angarya, uykusuz bırakılma ve üstler tarafından tehdit edilme yer alıyor. Askerde işkenceyle öldürülen Uğur Kantar’ın ailesinin avukatı da yıllık rapora dava boyunca yaşanan hukuk skandallarını yazdı.

Raporun tamamına burada ulaşabilirsiniz: http://www.askerhaklari.com/rapor2.pdf