Araştırma görevlisi doktora öğrencileri, doktoralarını bitirmelerinin 8 yılı bulabilmesine rağmen araştırma görevliliğini 6 yılla sınırlandıran YÖK mektubuna isyan ediyor

ONUR EREM
Araştırma görevlileri üniversitelerin bütün yükünü çeken insanlar. Derslere giriyor, sınav ve ödev okuyor, profesörlere asistanlık yapıyorlar. Verdikleri büyük emeğin karşılığında iş güvenceleri azaltılmaya çalışılan akademisyenler Perşembe günü İTÜ Ayazağa Yerleşkesi’nde bir eylem düzenledi. Eylemin ardından araştırma görevlileri Özgür Günelsu, Seçil Ercan ve Murat Engin Ünal ile yaşadıkları sorunları konuştuk:

>> Araştırma görevlilerinin sıkıntıları ne zaman başladı?
Özgür Günelsu: 3 sene önce YÖK’ün yönetim kurulu kararıyla 50d kadrosunda çalışan asistanların 33a’ya geçişinin yasaklanmasıyla başlamıştı çalışma koşullarına dair sorunumuz.
>> Nedir 33a ve 50d kadroları?
Seçil Ercan: 33a eskiden beri gelen süreli atama kadrosu. Ama bu kadronun farkı, süreli olsa da yüz kızartıcı suç işlenmediği takdirde yenilenmesi. Çalışanlar açısından daha güvenli. Yönetmelikteki 50d maddesi ise lisansüstü öğrenciyken faydalanabileceğiniz, öğrenciliğiniz bitince biten bir asistanlık kadrosu.
Murat Engin Ünal: 3 sene önce öğrencilikten atılma kalkınca YÖK 50d’li asistanların sonsuza kadar kalabileceği korkusu oluştu. Eskiden 50d’li araştırma görevlileri mezun olduklarında otomatik olarak 33a’ya geçiriliyordu. YÖK 3 yıl önce yönetim kurulu kararıyla bunu iptal edince Eğitim-Sen dava açtı ve davayı kazandı.
>> Bu seferki sorununuzun nasıl bir farkı var?
MEÜ: Şu anda doktora öğrencilerinin 50’den faydalanma hakkı 6 yıl ile sınırlandırılmış. Zaten doktora da 6 yıl sürüyor. Ama burada hesaba katılmaya şey, doktora öğrencilerinin mezun olması 8 yılı bulabilmesi. Süreden sayılmayan izinler olabiliyor. Örneğin bir öğrenci askere gidip geri geldiğinde bu 6 yıla dahil edilmiyor.
SE: Eğer bir öğrenci doğum izni alırsa veya yurtdışına giderse okulu 8 yıla kadar uzayabiliyor. Bir dönem yurtdışına giden araştırma görevlilerinin döndüğünde 1 yıl boyunca zorunlu hizmet verme yükümlülüğü var. Ama bu uygulamayla 5. yılının sonunda yurtdışına giden araştırma görevlilerine döndüğünde zorunlu hizmetini gerçekleştirmesi için bir fırsat verilmiyor. 6. yılının sonunda geri döndüğünde araştırma görevlisi kadrosundan çıkarıldığı gibi “zorunlu hizmetini yapmadın” diyerek tazminat davası açılıyor, 1 yıllık ücreti geri isteniyor.

Özgür Günelsu’ya göre üniversitelerde yapılmak istenen değişikliklerle ABD’deki gibi bir eğitim sistemi hedefleniyor.

>> Bu uygulamaya karşı dava açacak mısınız?
ÖG: Bu uygulama keyfi bir uygulama olduğu için yasa maddesinin iptali davası açamıyoruz. Çünkü bu uygulama kaynağını yasadan değil, YÖK’ün rektörlere yolladığı bir mektuptan alıyor. Bu durumda ancak işten çıkarılan arkadaşlarımız dava açabilir.
>> Sizin durumunuz nedir şu an?
ÖG: Bir arkadaşımızın ilişiği geçen Cuma günü kesildi. Benim 6 yılım Temmuz’da dolmuştu. İlişiğimin kesilmesi şu an rektör onayında, imzalarsa kesilecek. Dekanlar ve rektör “YÖK böyle diyor, yapacak bir şeyimiz yok” diyorlar. Kimse ne yapacağını bilmiyor, şu an pazarlıklar yürüyor. Pazarlıklar yürüse de benim SGK çıkışım yapılmış durumda ve maaş alamıyor. Ama öte yandan  rektör çıkışımı imzalamadığı için ne olacağı kesinleşmedi de.
>> Profesörlerden destek bulabildiniz mi?
SE: Profesörlerin desteği bölümden bölüme değişiyor. Ama sözlü olarak bizi desteklediklerini söyleyenlerin çoğunu eylemde göremedik.
>> Diğer üniversitelerde durum ne?
MEÜ: İstanbul Üniversitesi’nde YÖK’ün mektubu uygulanmıyor, Yıldız Teknik Üniversitesi, İzmir Yüksek Teknoloji’de ve Kocaeli Üniversitesi’nde uygulanıyor.
>> Bundan sonra ne yapmayı düşünüyorsunuz? Grev hakkınız var mı?
MEÜ: İşten çıkarılan veya çıkarılma riski olan arkadaşların durumunu yakından takip edeceğiz. İşten çıkarılanlar geri alınmadıkça ve diğer arkadaşların çıkarılma riski sürdükçe eylemlerimiz devam edecek.
ÖG: Anayasaya göre grev hakkımız olmasa da anayasadan üstün olan uluslararası anlaşmalar bize bu hakkı veriyor. Sendika greve çağırırsa gitme hakkımız var. Daha önce bir günlük iş bırakma eylemi yapmıştık, eğer bu durum çözülmezse yine yapabiliriz.

talepleri karşılanmayan asistanlar eylemlerine devam etti: https://onurerem.com/2012/10/17/rektore-ve-yoke-isyan-eden-asistanlar-ituyu-isgal-etti/