TELEVİZYON KANALININ DİNİ OLUR MU?
Mevlit Kandili’nin olduğu gün ana haber bülteninde Muhammed’den “efendiler efendisi”, “peygamber efendimiz” diye bahseden TRT’ye “Laik devletin bir kurumu olan TRT’nin peygamberi ve dini mi var?” diye sorduk. Cevap: “Evet var! Zaten Türkiye’nin neredeyse hepsi Müslüman”
ONUR EREM
TRT’nin 23 Ocak akşamı yayınladığı ana haber bülteninde Mevlit Kandili kutlamalarından bahsederken Muhammed için “peygamber efendimiz”, “efendiler efendisi” gibi ifadeler kullanması üzerine bilgi edinme hakkı kapsamında TRT’ye başvuru yaptık. Bir kamu kuruluşunun dini ve peygamberi olduğu anlamına gelen bu ifadelerin Anayasa’daki laiklik maddesine aykırı olduğunu düşünerek TRT’ye şu soruları sorduk:
>> TRT’nin dini ve peygamberi mi var? Bir kamu kurumunun Müslüman kimliği olabilir mi? Eğer yoksa bu ifadeleri nasıl açıklıyorsunuz?
>> TRT’nin Muhammed’den bu şekilde bahsetmesi Anayasa’daki laiklik ilkesine aykırı değil midir?
>> Muhammed’den bahsederken bu ifadelerin kullanılması kararı kime aittir? Bu kişinin TRT’deki konumu nedir?
>> TRT’de herhangi bir konuya dair ifadenin nasıl kullanılması gerektiğini belirleyen bir kitapçık, yönetmelik veya sözlü kültür var mıdır?
‘PEYGAMBERİMİZ SIRADAN DEĞİL’
Bu soruların üzerine TRT, kurumsal e-posta adresi üzerinden bir cevap vererek TRT’nin peygamberinin Muhammed olduğunu ilan etti. Cevapta “Nüfusunun tamamına yakını müslüman olan bir ülkede peygamberimizden bahsederken,sıradan,herhangi bir insan gibi bahsedilemeyeceği aşikardır. Laiklik dinsizlik demek değildir” ifadeleri de yer aldı. Sorulara cevap veren kişinin adı ise meçhuldü.
TRT’nin bu skandal cevabına istinaden yeni sorular yazarak kuruma yolladık:
>> Laiklik demek devlet ve din işlerinin ayrılmasıdır. Laik bir devletin kurumu olan TRT’nin bir dini ve peygamberi nasıl olabilir? Açıklayınız.
>> Muhammed’den bahsederken sıradan bir insan gibi bahsedilemeyeceği aşikar değildir. Neden bahsedilemeyeceğini açıklayınız.
>> Farklı araştırma kuruluşlarının yaptığı araştırmalar Türkiye’de milyonlarca Ateist/Dinsiz/Agnostik yaşadığını göstermektedir. Yine Türkiye’de yaşayan on milyonlarca Alevi vardır, ve bazı Aleviler inançlarının İslam’ın bir parçası olmadığını düşünmektedir. Nüfusları az sayıda olsa da Hristiyan, Yahudi ve Budist topluluklar da Türkiye’de yaşamaktadır. TRT kurumu hangi verilere dayanarak Türkiye’nin neredeyse tamamının Müslüman olduğunu iddia etmektedir?
TRT SORULARA SİNİRLENDİ
İlk yolladığımız sorulara açık bir şekilde cevap verilmediği gerekçesiyle onları da ekleyerek yaptığımız ikinci bilgi edinme başvurusuna yine sıra dışı bir cevap geldi. İnternet kullanıcılarının sinirlendikleri zaman yaptıkları gibi, sadece büyük harfler kullanarak yazılmış bu cevapta yalnızca şu ifadeler yer aldı: “SORULARINIZIN CEVABI DAHA ÖNCE VERİLMİŞTİR YORUMLARINIZ SİZİ BAĞLAR”.
BAŞBAKANLIK AÇIKLAMA YAPMADI
Bunun üzerine yine bilgi edinme hakkı kapsamında TRT’nin bağlı olduğu Başbakanlık’a başvurarak Başbakanlık’ın TRT’nin peygamberinin Muhammed ve dolayısıyla dininin İslam olduğundan haberi olup olmadığını, haberi yoksa bu durumu nasıl değerlendirdiğini öğrenmeye çalıştık. Ancak Başbakanlık “Sorularınızın muhatabı olan TRT sorularınıza cevap vermiştir” diyerek Başbakanlık’ın TRT’nin dini olması hakkındaki görüşlerini açıklamayı reddetti.

TRT’NİN YAYIN ESASLARINA AYKIRI

2954 sayılı Türkiye Radyo Televizyon Kanununun 5. maddesine göre Türkiye Radyo Televizyon Kurumu yayın esasları:

d) Devletin bir kişi veya zümre tarafından yönetilmesini veya sosyal bir sınıfın diğer sosyal sınıflar üzerinde egemenliğini sağlamak yahut Devleti ve Devlet otoritesini ortadan kaldırmak veya dil, ırk, din ve mezhep ayrımı yaratmak yahut sair herhangi bir yoldan bu kavramlara ve görüşlere dayanan bir Devlet düzeni kurmak amacı güden rejim ve ideolojilerin propogandasına yer vermemek,

m) Kamuoyunun sağlıklı ve serbestçe oluşabilmesi için kamuoyunu ilgilendirecek konularda yeterli yayın yapmak; tek yönlü, taraf tutan yayın yapmamak ve bir siyasi partinin, grubun, çıkar çevresinin, inanç veya düşüncenin menfaatlerine alet olmamak.